Yatırım Teşviği Nedir?
Uzun süredir firmalar devlet tarafından desteklenerek çok çeşitli yatırımlarını şekillendirerek hayata geçirir. Yatırım teşvik adı altında gerçekleştirilen bu mali destek, devletin kalkınma planları kapsamında değerlendirilir.
Firmalar için birbirinden farklı teşvik sistemleri belirlenir ve beklentiler doğrultusunda çeşitli hedeflemeler yapılır. Belirlenen hedeflerin yakalanması amacıyla birbirinden farklı araçlar kullanılır. Bu araçların her biri yatırım teşvik adıyla ifade edilir.
Bu tür teşvikleri alan firmalara ise yatırım teşvik belgesi verilir. Günümüzde teşvik süreci Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülür.
Yatırım Teşvik Sürecinin Ülke Kalkınmasındaki Yeri
Ülkemizde sadece sıfırdan yapılan yatırımlar hem de kendini geliştirmeyi planlayan firmalar tarafından değerlendirilen yatırım teşvik sistemi, yatırımın getirilerini hızlandırmaya yardımcı olan bir programdır. Bu yatırım programı sayesinde kapasitesini artırmak isteyen, daha modern bir çalışma sistemine geçmek isteyen ya da faaliyetlerine yeni başlayacak olan firmalar için oldukça idealdir.
Teşvik alan firmaların aylık ve yıllık olarak belirlenen planlamaya uygun hareket etmesi ve öngörülen hedefler doğrultusunda programlara uyulması gerekir. Program doğrultusunda gerçekleştirilen faaliyetler sayesinde firma gelişim gösterirken üretim ve istihdam durumlarında da artış yaşanır. Ayrıca hem ulusal hem de uluslararası platformda firmanın rekabetçi gücü katlanır.
Yatırım Teşvik Sisteminin Amacı Nedir?
Devlet tarafından desteklenen firmalar, çok daha rahat ve emin adımlarla yatırım yapma imkanı bulur. Kalkınma planları kapsamında belirlenen hedefler doğrultusunda gerçekleştirilen faaliyetlerin amaçları ise şu şekilde sıralanabilir:
- Üretim ve istihdamın artırılması,
- Tasarrufların katma değeri yüksek olarak belirlenen yatırımlara yönlendirilmesi,
- Hem ulusal hem de uluslararası rekabet gücünün artırılması,
- Yatırımcıların gelişime açık olan bölgesel ve büyük yatırımlara teşvik edilmesi,
- Bölgeler arasındaki gelişmişliğin azaltılması,
- Çevreyi korumaya yönelik yatırımların desteklenmesi,
- Uluslararası doğrudan yatırımların artırılması, şeklindedir.
Tüm bu amaçlar doğrultusunda yatırım yapma düşüncesi olan kişilerin teşvik edilerek ülkesel kalkınmanın sağlanması için çok çeşitli çalışmalar yapılır.
Teşvik Belgesi Nedir?
Sıfırdan girişim yapılmasının yanı sıra mevcut firmanın geliştirilmesi amacıyla yapılan yatırımlar için devletten destek alınmasını sağlayan yatırım teşvik sistemi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen şartlara uygun şekilde gerçekleştirildiği takdirde yatırımcı için teşvik belgesi düzenlenir. Bu belge sayesinde çok daha istekli olan yatırımcıların kendine güvenmesi ve doğru adımlarla yatırım sürecini tamamlaması sağlanır.
Yatırım Teşvik İçin Kimler Başvuru Yapabilir?
Devletten maddi destek alarak yatırımlarını gerçekleştirmek isteyen kişilerin teşvik belgesi için başvuru yapması gerekir. Bu konuda başvuru yapabilecek olan kişiler ise şu şekildedir:
- Gerçek Kişiler
- Adi Ortaklıklar
- Kooperatifler
- Sermaye Şirketleri
- İş Ortaklıkları
- Birlikler
- Kamu Kurum ve Kuruluşları
- Kamu Kuruluşu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları
- Vakıflar
- Dernekler
- Yabancı Şirketlerin Türkiye’de Bulunan Şubeleri
Bu noktada dikkat edilmesi gereken hususlardan biri ise henüz kuruluş sürecini tamamlanmamış olan tüzel kişiler adına başvuru yapılamayacağıdır.
Yatırım Teşvik Belgesi İçin Başvuru İşlemleri Nereye Yapılır?
Yatırım yapmayı planlayan ve bu konuda devletten teşvik almak isteyen kişilerin genel olarak T.C. Ekonomi Bakanlığı’na başvuru yapması gerekir. Bununla birlikte bazı durumlarda farklı yerlerde de başvuru işlemleri yapılabilir. Örneğin;
- Sabit yatırım tutarı 10 milyon TL’yi aşmayan ve 2012/1 Sayılı Tebliğ’de belirtilen genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan yatırımlar için yatırımın yapılacağı yerdeki yerel birimlere de başvuru yapılabilir.
- Belirlenen sabit yatırım konusu kapsamında değerlendirilen ve 10 milyon TL’yi aşmayan yatırımlar için Kalkınma Ajansları teşvik belgesi düzenleme yetkisine sahiptir.
- Yukarıda belirtilen konular dışında kalan diğer tüm yatırım teşvikleri için başvurular T.C. Ekonomi Bakanlığı’na bağlı olan Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne yapılır.
Yatırım Teşvik Başvuru İçin İhtiyaç Duyulan Belgeler Nelerdir?
Yatırım teşvik belgesi sahibi olmak isteyen yatırımcıların başvuru sürecinde hazırlaması gereken belgeler şu şekilde sıralanabilir:
- Yatırımcı ya da yatırımcıyı temsil eden kişi tarafından imzalanmış olan müracaat dilekçesi,
- Noter tasdikli imza sirküleri,
- Noter tasdikli imza beyannamesi,
- İmzalı ve kaşeli yatırım bilgi formu ve taahhütname belgelerine ek olarak makine ve teçhizat listeleri,
- 400 TL tutarındaki miktarın Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi hesabına yatırıldığına dair dekont,
- Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi aslı veya noterden tasdikli örneği,
- Sosyal Güvenlik Kurumuna prim ve idari para cezası borçların bulunmadığına dair yazı,
- Stratejik yatırımlar için sektörel, mali ve teknik analizler.
Hazırlanan belgelerle ilgili kuruma başvuru yapılarak yatırım teşviki konusundaki ilk adım atılır. Devlet destekli yatırımlar sayesinde çok daha ideal koşullarda ve doğru hedeflerle ilerleme kaydedilir.
